Có lẽ chứng viêm mũi dị ứng đã quá thân thuộc với mọi người trong cuộc sống. Chúng thường xảy ra không phân biệt độ tuổi gây ra những bất tiện trong sinh hoạt, công việc và đời sống.
Ở nội dung sau đây chúng tôi sẽ phân loại chi tiết các bệnh viêm mũi dị ứng thường gặp để người bệnh nhận biết biết và chủ động khám chữa kịp thời.
Viêm mũi dị ứng là gì?
Dị ứng phấn hoa (tên tiếng Anh là Hay fever) hay còn được nhắc đên là viêm mũi dị ứng (tên tiếng Anh là allergic rhinitis) gây ra các dấu hiệu và triệu chứng kiểu như cảm lạnh, như sổ mũi, ngứa mắt, nghẹt mũi, hắt hơi và tăng áp lực xoang.
Bên cạnh việc làm cho bạn khổ sở về bệnh thì viêm mũi dị ứng có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện công việc hoặc học hành và thường liên quan xấu đến cuộc sống của người mắc phải.
Tuy nhiên người bệnh có khả năng học cách tránh các yếu tố kích hoạt và tìm ra phương pháp điều trị thích hợp.
Nguyên nhân bệnh viêm mũi dị ứng
Các chất gây dị ứng đường hô hấp (lưu hành trong không khí) nguyên nhân thường gặp nhất của bệnh là
- Các chất gây dị ứng trong nhà : Bụi, vật nuôi trong nhà, gián, nấm mốc. Nấm mốc phát ra các bào tử nhỏ xâm nhập vào trong mũi và cả hai phế quản.
- Các chất gây dị ứng trong không khí: Phấn hoa lúa, phấn hoa cỏ, phấn hoa từ cây không giống nhau giữa các khu vực địa lý Betulaceae, Oleaceae (tro hoặc ô liu) Fagaceae (cây sồi) Cupressaceae (cây bách ở phía nam).
- Các chất gây dị ứng nghề nghiệp: Cao su (Sức khỏe Nghề nghiệp), thợ làm bánh (bột), thợ cắt tóc (chất persulfates), nhà sinh vật học, bác sĩ thú y (động vật) … Các chất gây dị ứng chéo như nhựa mủ cây chuối, kiwi, trái bơ là rất phổ biến nhất là đối với phấn hoa Betulaceae
Biểu hiện của bệnh
Khi bị bệnh, biểu hiện Điển hình là tam chứng: hắt hơi thành tràng dài, chảy dịch mũi trong loãng ngạt mũi. Cụ thể:
– Cảm nhận thấy ngứa mũi, cay trong mũi.
– Chảy nhiều nước mũi dạng lỏng.
– Cay mắt, đỏ mắt, dễ chảy nước mắt.
– Ngứa vùng vòm hầu họng.
– Hắt hơi, chảy nước mũi xuất hiện nhiều hơn vào sáng sớm khi vừa ngủ dậy.
Nếu không điều trị hỗ trợ, viêm mũi dị ứng sẽ kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Bệnh diễn tiến dai dẳng sẽ dẫn tới mạn tính, gây khó khăn trong điều trị và biến chứng nguy hiểm.
Viêm mũi dị ứng quanh năm diễn biến bất thường không phụ thuộc thời tiết hoặc mùa, nguyên nhân do gặp yếu tố dị ứng ngoài thời tiết.
Bệnh nhân xuất hiện cơn viêm mũi đột ngột, có thể hắt hơi nhẹ, sau đấy hiện trạng nghẹt mũi tăng dần và kéo dài.
Bệnh là loại mạn tính khi trạng thái ngạt mũi thường xuyên, liên tục, kéo theo các triệu chứng nặng hơn như: Đau nặng đầu, nhức đầu, ù tai,… Một số trường hợp gây rối loạn khứu giác, ngủ ngáy,…
Phân loại
- Viêm mũi dị ứng theo mùa: Bệnh lý này trọng điểm ảnh hưởng bởi các yếu tố gây kích ứng là nấm mốc và phân hoa từ bên ngoài trời.
- Viêm mũi dị ứng không theo mùa: Bị kích ứng với nhiều kháng nguyên nhiều loại, bao gồm: Môi trường ô nhiễm, nước thải, bụi nhà…Hoặc dị ứng với thức ăn.
- Quanh năm: Liên quan bởi các lý do như hít phải bụi nhà, lông chó mèo, ẩm mốc, gián, chuột…Bệnh lý này xuất hiện là tác nhân hàng đầu dấn đến hen suyễn.
- Viêm mũi dị ứng nghề nghiệp: Những người có tính chất công việc thường xuyên phải tiếp cận với bụi gỗ, lông thú, len, dạ, khí gas…Rất dễ mắc bệnh viêm mũi dị ứng nghề nghiệp.
Điều trị bệnh như thế nào??
1. Điều trị bao gồm làm chủ môi trường, tránh tiếp xúc dị nguyên
– Làm chủ môi trường: Giữ nhà cửa luôn thoáng mát , sạch sẽ, thường xuyên giặt giũ áo quần , chăn màn , không nuôi súc vật trong nhà .
– Tránh tiếp cận bụi, khói thuốc, khói xe, nước hoa, hoá chất (nước hồ bơi).
– Ra đường nên mang khẩu trang, về nhà nên tắm gội để loại bỏ dị nguyên, nhỏ rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý.
– Vào mùa có phấn hoa nên đóng kín cửa nhà, hạn chế ra ngoài. Tránh ăn thức ăn hải sản, quá cay, quá lạnh.
– Nên tập thể dục thường xuyên để tăng sức đề kháng, tắm suối nước nóng, thay đổi khí hậu . . .
– Đối với dị ứng nghề nghiệp: Nên tránh là biện pháp tốt nhất, nếu không sẽ được thì phải nên dùng khẩu trang, mặt nạ tránh hít phải bụi nghề nghiệp.
– Đối với những chất kích thích gây dị ứng không đặc hiệu như: Khói thuốc, chất nặng mùi, hương liệu, nước hoa, môi trường ô nhiễm … Nên tránh, vì những chất trên là yếu tố kích thích gây dị ứng và làm triệu chứng dị ứng trầm trọng thêm.
2. Điều trị bằng thuốc chữa viêm mũi dị ứng
- Thuốc chống sung huyết: Pseudoéphédrin, phénylpropanolamin rất hiệu quả với triệu chứng nghẹt mũi tuy nhiên có tácdụng phụ nguy hiểm như tăng huyết áp, đột quị … Thuốc nhỏ, xịt mũi như Rhinex , Otrivin ,
- Dòng thuốc xịt mũi tác dụng tại chỗ, ít hấp thu toàn thân, ít tác dụng phụ , có thể sử dụng cho trẻ em > 4 tuổi và có khả năng dùng để đề phòng như Beconase , Rhinocort , Flixonase , Nasonex. . .
- Thuốc kháng Histamin: Làm giảm triệu chứng ngứa mũi, hắt hơi, chảy mũi nhưng không hiệu quả đối với nghẹt mũi. Nhóm thuốc cũ như chlorpheniramine ,cyproheptadine ( Périactine ), hydroxyzine ( Atarax ). Nhóm thuốc mới như cétirizine,levocétirizine, loratadine , desloratadine, fexofenadine . . .
- Thuốc kháng viêm corticoide .Thuốc uống như prenisone, dexamethasone …
3. Giải mẫn cảm đặc hiệu
Hiệu quả cao, chỉ định khi dùng thuốc thất bại, nhưng có nguy cơ giận dữ toàn thân. Sau khi thử test da, nắm rõ ràng được dị nguyên, bệnh nhân có thể được tiêm chất dị nguyên đấy với liều tăng dần khiến cho cơ thể thích ứng dần và không còn dị ứng với chất đấy nữa
Tỉ lệ thành công 80 – 90%, thời gian điều trị kéo dài 4- 5 năm, các triệu chứng chỉ cải thiện sau 6 -12 tháng điều trị .
Tổng kết
Viêm mũi dị ứng là một bệnh thường gặp, cho dù không nguy hiểm nhưng nó làm giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng đến giao tiếp.
Trong điều trị nên quan tâm sửa đổi và nâng cấp môi trường sống và làm việc , tránh tiếp cận dị nguyên , Khi cần dùng thuốc nên khám và điều trị tại cơ sở chuyên khoa để được an toàn và có đạt kết quả tốt .
Xem thêm: Bệnh viêm gan C là gì? Cách phòng bệnh
Anh Khôi – Tổng hợp, chỉnh sửa
( Nguồn tham khảo: vinmec, taimuihong2, hoanmysaigon, medlatec)
