Virus viêm gan D là gì? Cách phòng tránh bệnh

Bệnh nhân mắc phải viêm gan D do nhiễm virus viêm gan D (Hepatitis D virus: HDV).

Theo phân tích, HDV sở hữu bộ gen là ARN, cấu trúc này vốn không hề liên quan đến virus viêm gan B (HBV), virus viêm gan A (HAV) hay virus viêm gan C (HCV).

HDV được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1977, HDV tạo nên một sự nhiễm virus kết hợp trong cơ thể người bệnh, phải có sự hỗ trợ của những kháng thể nguyên bề mặt là HbsAg của những hạt virus HBV nhằm tiến hành nhân bản và nhanh chóng thu thập nhiễm sang những tế bào gan khác.

Diễn biến lâm sàng của người bệnh bị nhiễm HDV tương đối phong phú và có thể thay đổi nhanh từ nhiễm HDV cấp, đến tự giới hạn cấp và cấp, hay cuối cùng là suy gan tối cấp.

Bệnh nhân nếu như được chẩn đoán nhiễm HDV mạn có thể rất nhanh dẫn đến bệnh lý gan giai đoạn cuối và gặp phải những biến chứng ảnh hưởng.

Phía dưới là các nguyên nhân chính dẫn đến mắc phải bệnh

1. HDV có thể lây nhiễm từ người qua người bằng đường máu, hoặc do tiếp xúc trực tiếp với những chất dịch từ cơ thể đang bị nhiễm bệnh như nước tiểu, máu, tinh dịch, dịch âm đạo.
2. Do bệnh nhân được truyền máu từ người mắc bệnh viêm gan D.
3. Tiến hành tiêm chích ma túy và có dùng chung các bơm kim tiêm.
4. Quan hệ tình dục là đồng giới nam.

Người bệnh sẽ chỉ bị nhiễm viêm gan D khi đã bị nhiễm sẵn viêm gan B.

Điều này cho chúng ta thấy, bạn hoàn toàn có thể bị nhiễm viêm gan siêu vi B và D cùng một lúc. Theo tổng hợp và thống kê, có khoảng 5% người bệnh mắc phải viêm gan B sau đó sẽ bị nhiễm viêm gan D.

1. Con đường mắc bệnh viêm gan D

• Viêm gan A lây truyền trọng điểm qua tiếp xúc trực tiếp với phân hoặc ô nhiễm phân thực phẩm.
• Bệnh viêm gan B lây lan qua tiếp cận với chất dịch cơ thể: máu, nước tiểu và tinh dịch
• Viêm gan C lây lan do tiếp cận với máu hoặc kim tiêm bị ô nhiễm
• Bệnh viêm gan E lây truyền qua ô nhiễm phân thực phẩm hoặc nước gián tiếp

Không giống như các hình thức khác, viêm gan D chỉ có thể lây nhiễm cho những người đã bị nhiễm viêm gan B.

Do vậy, các đường lây truyền của viêm gan D kiểu như viêm gan B, tức là lây truyền qua đường da, đường tình dục và thông qua tiếp xúc với máu hoặc các sản phẩm máu bị nhiễm bệnh.

Truyền dọc có thể xuất hiện tuy nhiên hiếm. Tiêm vắc-xin chống lại viêm gan B ngăn ngừa nhiễm trùng viêm gan D.

Viêm gan D trọng điểm lây truyền qua các hoạt động liên quan đến qua da và ở mức độ thấp hơn thông qua tiếp cận với niêm mạc với máu hoặc dịch cơ thể (tinh dịch và nước bọt) như:

• Quan hệ tình dục với bạn tình bị nhiễm bệnh;
• Sử dụng chung kim tiêm, ống tiêm hoặc dụng cụ pha chế thuốc với người bị bệnh.
• Tiếp cận với máu từ hoặc vết thương mở của người bị nhiễm bệnh
• Dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng với người bệnh

Bệnh không lây lan qua thực phẩm hay dùng chung dụng cụ ăn uống, cho con bú, ôm, hôn, cầm tay, ho hoặc hắt hơi.

2. Những người có rủi ro mắc bệnh viêm gan D cao

– Người bệnh viêm gan B mạn tính

– Trẻ sơ sinh có mẹ bị viêm gan D

– Bạn tình nhiễm viêm gan D

– Quan hệ đồng giới

– Người tiêm chích ma túy

– Tiếp cận trong gia đình của những người bị nhiễm viêm gan D

– Nhân viên y tế có rủi ro bị phơi nhiễm do tiếp cận với máu hoặc chất dịch cơ thể bị nhiễm bệnh

– Bệnh nhân chạy thận nhân tạo

Triệu chứng và biên chứng của bệnh viêm gan D

1. Triệu trứng của bệnh viêm gan B

Kiểu như các bệnh viêm gan do virus khác (A, B, C, E), các triệu chứng của bệnh viêm gan D ở giai đoạn đầu cũng mờ nhạt, chưa chắc chắn giống những biểu hiện bệnh cảm cúm thông thường như người mệt mỏi, đau đầu, nóng sốt, chán ăn…Nên rất khó phát hiện.

Đến khi bệnh xuất hiện các triệu chứng đặc hiệu như vàng da, mất tự chủ, ói ra máu, xuất huyết tiêu hóa… Bệnh đã trở nên nghiêm trọng.

2. Biến chứng của bệnh viêm gan D

So sánh với viêm gan B, viêm gan C thuần túy, bệnh nhân viêm gan siêu vi D thường có nguy cơ xơ gan, ung thư gan sớm hơn.

Vì trong trường hợp virus viêm gan B đã và đang hủy hoại các tế bào gan thì cộng hưởng với virus viêm gan D sẽ làm cho các tế bào gan bị hoại tử nhiều hơn.

Sự tấn công cùng lúc đó, cùng lúc của cả hai loại virus khiến tế bào Kupffer (một loại đại thực bào nằm ở xoang gan, chuyên giải quyết các loại virus, vi khuẩn, hồng cầu già chết… tạo giận dữ miễn dịch) hoạt động quá mức, từ đó phóng thích ra các chất gây viêm TNF-α, TGF-β, Interleukin…

Làm hoại tử các tế bào gan, thúc đẩy biến chứng xơ gan, ung thư gan đến nhanh hơn.

Anh Khôi – Tổng hợp, chỉnh sửa
( Nguồn tham khảo: vinmec, hewel, hellobacsi, thuocdantoc)